ارز دیجیتال Swarm (BZZ): شبکه‌ای غیرمتمرکز برای ذخیره‌سازی و ارتباطات وب ۳.۰

در چشم‌انداز در حال تحول وب ۳.۰، نیاز به زیرساخت‌های غیرمتمرکز برای ذخیره‌سازی داده‌ها و ارتباطات بیش از پیش احساس می‌شود. Swarm به عنوان یک شبکه همتا به همتا (P2P) غیرمتمرکز که بر بستر اتریوم ساخته شده، با هدف تبدیل شدن به سیستم عامل برای وب ۳.۰ و ارائه یک اقتصاد زنجیره تأمین داده‌ها ظهور کرده است. این شبکه به کاربران امکان می‌دهد تا داده‌های خود را به صورت امن، خصوصی و مقاوم در برابر سانسور ذخیره و به اشتراک بگذارند. ارز دیجیتال BZZ توکن بومی و ابزار اصلی این شبکه است که برای انگیزه‌بخشی به مشارکت‌کنندگان و پرداخت هزینه خدمات در Swarm استفاده می‌شود. این مقاله به بررسی جامع پلتفرم Swarm و نقش کلیدی توکن BZZ در این اکوسیستم غیرمتمرکز می‌پردازد.

Swarm چیست و چگونه کار می‌کند؟

Swarm یک سیستم ذخیره‌سازی و ارتباطی غیرمتمرکز است که از شبکه‌ای از نودهای همتا به همتا تشکیل شده است. هدف اصلی Swarm ارائه زیرساختی مقاوم، بدون سانسور و با دسترسی همیشگی برای داده‌ها در وب ۳.۰ است.

نحوه کار Swarm بر اساس تقسیم داده‌ها به قطعات کوچک (Chunks) و توزیع آن‌ها در سراسر شبکه نودها استوار است. به جای ذخیره داده‌ها در سرورهای متمرکز و آسیب‌پذیر، داده‌ها به صورت رمزنگاری شده خرد شده و در میان نودهای مختلف شبکه Swarm پخش می‌شوند. این رویکرد چندین مزیت کلیدی دارد:

• مقاومت در برابر سانسور و حملات DDoS: از آنجایی که داده‌ها به صورت متمرکز ذخیره نمی‌شوند، حذف یا مسدود کردن آن‌ها بسیار دشوار است.

• حفظ حریم خصوصی: اپراتورهای نود نمی‌توانند محتوای داده‌هایی که ذخیره می‌کنند را مشاهده کنند، زیرا داده‌ها رمزنگاری شده‌اند.

• دسترسی همیشگی: حتی اگر برخی از نودها آفلاین شوند، داده‌ها همچنان از طریق نودهای دیگر در دسترس باقی می‌مانند.

• مالکیت کامل داده‌ها توسط کاربر: کاربران کنترل کامل بر داده‌های خود دارند.

Swarm از طریق یک سیستم انگیزشی داخلی که توسط قراردادهای هوشمند اتریوم اجرا می‌شود و با توکن BZZ قدرت می‌گیرد، به لحاظ اقتصادی خودپایدار است. نودها (Keepers در اصطلاح Swarm) که فضای ذخیره‌سازی و پهنای باند خود را در اختیار شبکه قرار می‌دهند، با توکن BZZ پاداش دریافت می‌کنند. هرچه یک نود خدمات بیشتری ارائه دهد، پاداش بیشتری کسب می‌کند.

توکن BZZ همچنین به عنوان روش پرداخت برای خدمات در شبکه Swarm استفاده می‌شود، مانند پرداخت هزینه برای ذخیره‌سازی داده‌ها یا استفاده از پهنای باند.

تاریخچه، بنیان‌گذاران و اهداف Swarm

پروژه Swarm ریشه در بنیاد اتریوم دارد و از همان ابتدا به عنوان یکی از سه بخش اصلی اتریوم (در کنار اتریوم برای محاسبات و Whisper برای پیام‌رسانی) تصور می‌شد. توسعه Swarm از سال ۲۰۱۵ آغاز شد و تیم آن شامل توسعه‌دهندگان و محققانی بود که با ویتالیک بوترین و بنیاد اتریوم همکاری می‌کردند.

بنیان‌گذاران اصلی پروژه Swarm شامل افرادی مانند گابور داروس (Gabor Darvas) و ویکتور فون فیشر (Viktor Farcic) هستند، اگرچه این پروژه از ابتدا با بنیاد اتریوم پیوند نزدیکی داشته است. هدف اصلی آن‌ها ایجاد یک لایه ذخیره‌سازی و ارتباطی غیرمتمرکز بود که بتواند زیرساخت لازم برای ساخت برنامه‌های کاملاً غیرمتمرکز (dApps) را فراهم کند که به هیچ سرور یا ارائه‌دهنده خدمات متمرکزی وابسته نباشند.

پس از چندین سال تحقیق و توسعه، شبکه اصلی Swarm در ژوئن ۲۰۲۱ راه‌اندازی شد و توکن BZZ نیز همزمان عرضه گردید. هدف بلندمدت Swarm تبدیل شدن به یک زیرساخت حیاتی برای وب ۳.۰ است که آزادی اطلاعات، حریم خصوصی و مقاومت در برابر سانسور را تضمین کند.

پروتکل، شبکه‌ها و امنیت Swarm

Swarm یک شبکه ذخیره‌سازی و ارتباطی همتا به همتا است که بر بستر بلاکچین اتریوم عمل می‌کند.

• پروتکل: پروتکل Swarm مجموعه‌ای از قوانین و الگوریتم‌ها است که نحوه تقسیم داده‌ها به قطعات، توزیع و ذخیره آن‌ها در شبکه نودها، بازیابی داده‌ها، و همچنین مکانیسم‌های انگیزشی برای پاداش‌دهی به نودها را تعریف می‌کند. این پروتکل از تکنیک‌های رمزنگاری برای تضمین حریم خصوصی و امنیت داده‌ها استفاده می‌کند.

• شبکه‌ها: Swarm بر روی شبکه نودهای خود فعالیت می‌کند که با بلاکچین اتریوم تعامل دارند. قراردادهای هوشمند اتریوم برای مدیریت مکانیسم‌های انگیزشی (مانند پرداخت پاداش BZZ به نودها) و سایر عملکردهای مالی استفاده می‌شوند. توکن BZZ یک توکن استاندارد ERC-20 است و بر روی بلاکچین اتریوم و شبکه‌های سازگار با آن قابل انتقال است.

• امنیت: امنیت در Swarm از طریق چندین لایه تأمین می‌شود:

  • رمزنگاری داده‌ها: داده‌ها قبل از ذخیره‌سازی در شبکه به صورت رمزنگاری شده تقسیم و توزیع می‌شوند، به طوری که اپراتورهای نود نمی‌توانند محتوای آن‌ها را بخوانند.

  • توزیع داده‌ها: تقسیم و توزیع داده‌ها در میان تعداد زیادی نود، شبکه را در برابر حملات هدفمند و خرابی نودها مقاوم می‌سازد.

  • مکانیسم انگیزشی: سیستم پاداش‌دهی با توکن BZZ، نودها را تشویق به ارائه خدمات صادقانه و حفظ پایداری شبکه می‌کند.

  • ممیزی قراردادهای هوشمند: قراردادهای هوشمند اتریوم که مکانیسم‌های انگیزشی را مدیریت می‌کنند، برای جلوگیری از آسیب‌پذیری‌ها مورد ممیزی قرار می‌گیرند.

با این حال، مانند هر شبکه توزیع شده، چالش‌های امنیتی مرتبط با رفتار مخرب نودها یا آسیب‌پذیری‌های پروتکل ممکن است وجود داشته باشد، هرچند طراحی Swarm برای به حداقل رساندن این ریسک‌ها انجام شده است.

متمرکز یا غیرمتمرکز بودن Swarm؟

Swarm به عنوان یک شبکه ذخیره‌سازی و ارتباطی کاملاً غیرمتمرکز طراحی شده است. جنبه‌های غیرمتمرکز کلیدی آن عبارتند از:

• شبکه همتا به همتا: Swarm از شبکه‌ای از نودهای مستقل تشکیل شده است که به صورت همتا به همتا با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و هیچ سرور یا نهاد مرکزی برای ذخیره داده‌ها یا مدیریت شبکه وجود ندارد.

• مالکیت داده‌ها توسط کاربر: کاربران کنترل کامل بر داده‌های خود دارند و برای دسترسی به آن‌ها نیازی به مجوز از یک نهاد مرکزی نیست.

• مقاومت در برابر سانسور: عدم وجود نقطه کنترل مرکزی، سانسور داده‌ها را بسیار دشوار می‌سازد.

• مکانیسم انگیزشی غیرمتمرکز: پاداش‌دهی به نودها با استفاده از قراردادهای هوشمند اتریوم به صورت خودکار و غیرمتمرکز انجام می‌شود.

اگرچه پروژه در ابتدا با بنیاد اتریوم پیوند نزدیکی داشت و توسعه اولیه توسط یک تیم مرکزی انجام شد، اما ساختار شبکه و پروتکل آن به سمت تمرکززدایی کامل پیش می‌رود و هدف نهایی ایجاد یک شبکه خودگردان و مقاوم است.

اهمیت Swarm برای بازار و اکوسیستم بلاکچین

Swarm با ارائه یک راه‌حل ذخیره‌سازی و ارتباطی غیرمتمرکز، نقش مهمی در تحقق چشم‌انداز وب ۳.۰ ایفا می‌کند. اهمیت این پروژه برای بازار و اکوسیستم بلاکچین را می‌توان به شرح زیر خلاصه کرد:

• زیرساخت حیاتی برای وب ۳.۰: Swarm یکی از لایه‌های زیرساختی ضروری برای ساخت برنامه‌های کاملاً غیرمتمرکز است که به ذخیره‌سازی و انتقال داده‌ها نیاز دارند.

• افزایش تمرکززدایی در وب: با ارائه جایگزینی برای سرویس‌های ذخیره‌سازی ابری متمرکز (مانند AWS یا Google Cloud)، Swarm به افزایش کلی تمرکززدایی در زیرساخت‌های وب کمک می‌کند.

• حفظ حریم خصوصی و آزادی اطلاعات: تمرکز Swarm بر حریم خصوصی و مقاومت در برابر سانسور، آن را به ابزاری مهم برای حفظ آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات تبدیل می‌کند.

• مدل اقتصادی نوین: سیستم انگیزشی مبتنی بر توکن BZZ، مدل اقتصادی جدیدی را برای خدمات ذخیره‌سازی و پهنای باند معرفی می‌کند که به مشارکت‌کنندگان در شبکه پاداش می‌دهد.

• پشتیبانی از dApps: توسعه‌دهندگان می‌توانند از Swarm به عنوان بستر ذخیره‌سازی برای dApps خود استفاده کنند و برنامه‌هایی بسازند که کاملاً غیرمتمرکز باشند.

ارز دیجیتال BZZ به عنوان ابزار اصلی برای فعال‌سازی این شبکه و ایجاد انگیزه‌های اقتصادی، نقش حیاتی در موفقیت و رشد Swarm دارد و ارزش آن به طور مستقیم با میزان استفاده و پذیرش شبکه گره خورده است.

مزایا و معایب Swarm (BZZ)

مانند هر پروژه رمزارزی، Swarm و توکن BZZ دارای نقاط قوت و ضعف خاص خود هستند که سرمایه‌گذاران و کاربران باید آن‌ها را در نظر بگیرند.

مزایا:

• ذخیره‌سازی و ارتباطات غیرمتمرکز: ارائه راه‌حلی مقاوم در برابر سانسور و با دسترسی همیشگی.

• تمرکز قوی بر حریم خصوصی: رمزنگاری داده‌ها و عدم دسترسی اپراتورهای نود به محتوا.

• اقتصاد خودپایدار: سیستم انگیزشی مبتنی بر توکن BZZ برای پاداش‌دهی به نودها.

• پشتیبانی از وب ۳.۰: زیرساختی حیاتی برای ساخت dApps کاملاً غیرمتمرکز.

• ریشه در بنیاد اتریوم: ارتباط با یکی از معتبرترین نهادها در فضای بلاکچین.

معایب:

• پیچیدگی فنی: راه‌اندازی و مدیریت نود Swarm ممکن است برای کاربران عادی پیچیده باشد.

• مرحله توسعه نسبتاً اولیه: با وجود راه‌اندازی شبکه اصلی، Swarm همچنان در حال توسعه و بهبود است.

• رقابت: مواجهه با رقابت از سوی سایر پروژه‌های ذخیره‌سازی غیرمتمرکز.

• نوسانات بازار: قیمت ارز دیجیتال BZZ مانند سایر رمزارزها تحت تاثیر نوسانات شدید بازار قرار دارد.

• مدل عرضه توکن: مدل عرضه توکن BZZ بر اساس منحنی پیوند (Bonding Curve) ممکن است برای برخی پیچیده یا نگران‌کننده باشد.

• پذیرش کاربر: جذب تعداد کافی نود و کاربر برای استفاده از شبکه ممکن است زمان‌بر باشد.

موارد استفاده و کاربردهای Swarm (BZZ)

توکن BZZ کاربردهای اصلی و حیاتی در اکوسیستم Swarm دارد. اصلی‌ترین کاربردهای ارز دیجیتال BZZ عبارتند از:

• پاداش‌دهی به نودها (Keepers): نودهایی که فضای ذخیره‌سازی و پهنای باند خود را در اختیار شبکه قرار می‌دهند، با توکن BZZ پاداش دریافت می‌کنند.

• پرداخت هزینه خدمات: کاربران برای ذخیره‌سازی داده‌ها، بازیابی داده‌ها و استفاده از پهنای باند در شبکه Swarm، با توکن BZZ پرداخت می‌کنند. این پرداخت‌ها به صورت ریزپرداخت از طریق مکانیسم Postage Stamps انجام می‌شود.

• وثیقه‌گذاری (Bonding): نودها ممکن است نیاز به وثیقه‌گذاری مقداری توکن BZZ برای مشارکت در شبکه و تضمین رفتار صادقانه داشته باشند.

• حاکمیت (Governance): در آینده، دارندگان توکن BZZ ممکن است در فرآیندهای حاکمیتی مربوط به توسعه و مدیریت شبکه Swarm مشارکت کنند.

• استفاده در dApps: توسعه‌دهندگان dApps که از Swarm برای ذخیره‌سازی استفاده می‌کنند، ممکن است نیاز به ادغام توکن BZZ در مدل اقتصادی برنامه خود داشته باشند.

این کاربردها نشان می‌دهند که BZZ یک توکن کاربردی است که برای عملکرد صحیح و مشارکت در شبکه Swarm ضروری است.

جمع‌بندی و چشم‌انداز Swarm

Swarm (BZZ) پروژه‌ای زیرساختی و بلندپروازانه در فضای وب ۳.۰ است که با هدف ایجاد یک شبکه ذخیره‌سازی و ارتباطی کاملاً غیرمتمرکز، مقاوم در برابر سانسور و حفظ حریم خصوصی طراحی شده است. ریشه در بنیاد اتریوم، تمرکز قوی بر غیرمتمرکزسازی و حریم خصوصی، و مدل اقتصادی خودپایدار مبتنی بر توکن BZZ، از نقاط قوت کلیدی این پروژه هستند.

ارائه زیرساخت حیاتی برای وب ۳.۰، افزایش تمرکززدایی در وب و حفظ آزادی اطلاعات، اهمیت این پروژه را نشان می‌دهد. با این حال، پیچیدگی فنی، مرحله توسعه نسبتاً اولیه و رقابت در حوزه ذخیره‌سازی غیرمتمرکز، چالش‌هایی هستند که باید در نظر گرفته شوند.

چشم‌انداز Swarm به عواملی مانند میزان پذیرش آن توسط توسعه‌دهندگان dApps و کاربران برای ذخیره‌سازی داده‌ها، رشد کلی اکوسیستم وب ۳.۰ و توانایی آن در غلبه بر چالش‌های فنی و جذب مشارکت‌کنندگان بیشتر در شبکه بستگی دارد. ارز دیجیتال BZZ به عنوان شریان حیاتی این شبکه، نقش حیاتی در ایجاد انگیزه‌های اقتصادی و فعال نگه داشتن سیستم دارد. سرمایه‌گذاری در توکن BZZ باید با در نظر گرفتن ماهیت زیرساختی پروژه، ریسک‌های مرتبط با بازار رمزارزها و پتانسیل رشد حوزه وب ۳.۰ و ذخیره‌سازی غیرمتمرکز صورت پذیرد. اگر Swarm بتواند چشم‌انداز خود را محقق کند، می‌تواند به یکی از اجزای اصلی و حیاتی زیرساخت اینترنت غیرمتمرکز آینده تبدیل شود.